Saunacultuur: toegangspoort naar het geluk?
In Scandinavië maakt wellness deel uit van het dagelijkse leven. Wie aan Finland denkt, denkt onvermijdelijk aan sauna’s. Dat is niet verwonderlijk, want het land is dé ultieme saunakampioen. Meer sauna’s dan auto’s, we kunnen het ons in België bijna niet inbeelden maar hier is het de realiteit. Er zijn er zo’n drie miljoen, wat meer dan één exemplaar per twee personen betekent. Reis je binnenkort naar Finland en wil je letterlijk ondergedompeld worden in de cultuur? Dan kan een saunabezoek niet ontbreken. In deze blog vertellen we je hoe zo’n ritueel verloopt en aan welke etiquetteregels je je moet houden.
Het is een totaalbeleving: de geur van oude dennen en teershampoo, tussendoor afkoelen in de koude meren en nagenieten met je handen gewikkeld rond een koud biertje… In Finland wordt er wekelijks tijd gemaakt voor een saunamoment. Finnen behoren elk jaar weer tot de gelukkigste mensen ter wereld. Zou de saunacultuur daar iets mee te maken hebben?
De poort van het leven
De Finse saunacultuur is zo uniek dat het door Unesco werd erkend als niet-tastbaar cultureel erfgoed. Baby’s werden vroeger geboren in de sauna, de enige steriele plek binnenshuis dankzij de warme temperaturen. Als iemand stierf, werd het lichaam hier een laatste keer gereinigd.
De sauna fungeerde dus heel lang als ‘de poort van het leven’, zowel bij de geboorte als bij de dood. Vandaag is het nog steeds heel belangrijk: hier staat standaard een wekelijks saunabezoek op de planning.
We kunnen dus wel stellen dat de sauna deel uitmaakt van de Finse identiteit. Deze eeuwenoude traditie moet je als toerist in ere houden.
Jong geleerd…
Jong geleerd is oud gedaan. In Finland is dat niet anders: peuters bezoeken voor het eerst de sauna als ze slechts een paar maanden oud zijn. Vanaf dat moment houdt het nooit meer op, want de sauna is hier een ‘way of life’.
Samen ontspannen in de hete lucht maakt deel uit van de persoonlijke ontwikkeling en helpt bij het opbouwen van relaties. Dan hebben we het niet alleen over romantische en vriendschappelijke relaties: ook zakelijke relaties worden in Finland opgebouwd in de sauna.
Zelfs in het Finse parlement worden zaken besproken in de sauna. Hier worden discussies gevoerd en belangrijke beslissingen gemaakt, niet in bestuurskamers.

Reiniging van lichaam en ziel
De sauna is een plaats voor lichamelijke én geestelijke reiniging. Het naakte gebeuren legt letterlijk en figuurlijk de ziel bloot.
Ook wie niet gelooft in geestelijke reiniging, kan een saunabezoek maar beter overwegen. Het zou namelijk voor een betere bloedcirculatie en een beter immuunsysteem zorgen. Bovendien zou het ook pijnstillend werken, zeker bij reumapatiënten. Feit of fabel, de wetenschappelijke wereld raakt er maar niet uit of saunabezoeken al dan niet de gezondheid ten goede komen. Wat wel zeker is, is dat een saunabezoek wonderen doet voor de mentale gezondheid. Bye bye, stress en zorgen!
Enkel wie open wonden heeft of met ernstige gezondheidsproblemen kampt, zoals hartaandoeningen, slaat het best over. Hoewel er vroeger geboortes in plaatsvonden, wordt het nu toch afgeraden om baby’s mee te nemen in de sauna.
De Finse traditie
Elektrische sauna’s, in Finland denken ze er het hunne van. Er kan maar één soort de traditionele sauna zijn en volgens de Finnen is dat steevast het type dat opgewarmd wordt met hout. Het duurt een aantal uur vooraleer het hout de sauna opwarmt en pas als de rook is vrijgelaten, is de sauna klaar voor gebruik. Je moet dus wel even wachten tot je ervan kan genieten, maar de authentieke verwennerij doet je dat volledig vergeten.
Mannen en vrouwen gaan gewoonlijk apart naar de sauna, maar families gaan wel gezamenlijk. Ook evenementen zoals trouwfeesten en verjaardagen gaan in Finland niet voorbij zonder sauna.
Tips voor het perfecte Finse saunagebeuren:
1. Douchen op voorhand. Het is niet alleen hygiënisch om te douchen vooraleer je de sauna bezoekt, Finnen zien het ook als een teken van respect. Ga ook zitten op een handdoek, niet rechtstreeks op de houten bankjes.
2. Ga naakt. Geloof ons, Finnen zijn zelf eerder teruggetrokken naar vreemden toe. Bij de sauna ligt dat echter anders: je hoort er naakt in te gaan, dat maakt de ervaring ook pas écht compleet. Toch liever niet? Wikkel je in een handdoek, dat wordt ook algemeen aanvaard.
3. Maak een bundel van verse berkentwijgen. Met deze ‘vasta’ of ‘vihta’ (afhankelijk van de regio) kan je jezelf ‘opzwepen’ tijdens het saunagebeuren. Het lijkt misschien raar, maar dit is heel goed voor je huid: achteraf voel je meteen de zachtheid.
4. Neem een emmer water mee. Niet om af te koelen, integendeel. Elke sauna bevat een emmer met hete stenen. Hier koud water opgieten zorgt ervoor dat er heel wat stroom vrijkomt, wat het nóg warmer maakt.
5. Afkoelen tussendoor. Krijg je even té warm? Het is hier heel gewoon om even naar buiten te gaan, een fris meer in te springen en terug verder te genieten. Pauzeer met een lekker drankje en maak het saunaritueel zo lang als je zelf wil.
Wil je de originele saunatraditie in ere houden? Dan doe je dit beter niet tijdens je saunabezoek:
- Naar muziek luisteren. Saunamomenten gaan in Finland niet gepaard met ‘relaxerende’ muziek. Toch hoeft het niet stil te zijn: het knetterende hout, het water, de bundel met berkentwijgen en de dieren buiten zorgen voor een rustgevende sfeer.
- Aroma’s toevoegen. Er zijn al zoveel heerlijke geuren aanwezig, dat aroma’s hier overbodig zijn. Het enige wat je hier mag ruiken zijn verse kruiden, teershampoo en hout.

Wist je dat...
- Sauna’s vind je hier overal: in studio’s, bij zomerhuisjes en openbare zwembaden, in sportscholen en hotels, op boten, op bussen en zelfs in de Burger King van Helsinki.
- “Sauna” is het enige Finse woord dat over de hele wereld gekend is.
- In de winter zorgen de vriestemperaturen voor interessante contrasten: duik in een icehole of rol in de diepe sneeuw. Het is goed voor de bloedsomloop én je krijgt er een ongelofelijke kick van!
- Finnen zijn terughoudend tegenover vreemden, maar in de sauna bloeien ze helemaal open. Wie weet maak je hier Finse vrienden?
- Het herbronnen gevoel na een saunabezoek… Je moet het ervaren om het te kunnen begrijpen. “Saunanjälkeinen”, zoals de Finnen het noemen, is het perfecte excuus om even niets te doen en om vast te houden aan dat pure gevoel.
Ook herbronnen in Finland? Ontdek ons aanbod!
Rovaniemi Igloo Week
Een ideale week voor mensen die er graag kort tussenuit willen. Verken de hoofdstad van Lapland en neem deel aan optionele excursies of bezoek het dorp van de Kerstman!…
Discover Lofoten
Ontdek de prachtige Lofoten eilanden, bedekt onder een witte sneeuwlaag. Ga sneeuwschoenwandelen, zeearenden spotten, kajakken, dorpjes bezoek en nog veel meer.…
Lofoten tot Senja
Scherp gekartelde besneeuwde bergpieken, kleurrijke vissersdorpjes en uitgestrekte verzichten over de oceaan en de fjorden.…
Last minute met twee naar Lofoten
Vaar door de fjorden, spot zeearenden, bezoek gezellige dorpjes, wandel naar uitzichtpunten of ontspan aan één van de vele zandstranden.…
Last minute familieweek Lofoten
Vaar door de fjorden, spot zeearenden, bezoek gezellige dorpjes, wandel naar uitzichtpunten of ontspan aan één van de vele zandstranden.…
Holiday Snow Week
Weekreis in de vakantieweken (Kerst, Krokus) inclusief enkele typisch Lapse activiteiten, mogelijkheid tot skiën/snowboarden, vanuit een gezellige cabin aan het Pyhä-Luosto Nationaal Park in Fins Lapland!…
Middernachtzonreis met Hurtigruten, van Bergen naar Kirkenes en terug tot Bergen
De complete 12-daagse rondreis van Bergen naar Kirkenes en terug voert je door de unieke natuur en cultuur van Noorwegen. Dit in combinatie met een rechtstreekse vlucht vanuit Brussel.…
Pyhä Snow Break XL
Een ideale 5-daagse shortbreak voor mensen die graag deelnemen aan typisch Lapse activiteiten en dat willen combineren met skiën, en dat allemaal vanuit een gezellige cabin of hotelkamer in Fins Lapland!…
Winter Wonderland
8-daagse reis naar Zweeds Lapland met een compleet programma.…
Last Minute! Midzomer week Lapland
Beleef het echte Lapland en de midzomerfeesten tijdens deze unieke reis.…
Groepsreis Lofoten & Vesteralen
Adembenemende landschappen, authentieke vissersdorpjes en indrukwekkende wildlife.…
Wandelreis in groep Lofoten & Vesteralen
Prachtige bergtoppen, kleurrijke vissersdorpen en uitgestrekte zandstranden.…
Pyhä Snow Week
Een ideale weekreis voor mensen die graag deelnemen aan typisch Lapse activiteiten en dat willen combineren met skiën, en dat allemaal vanuit een gezellige cabin in Fins Lapland!…
Lights over Lapland
Combineer de ongerepte Lofoten met een verblijf in Abisko STF en Narvik; stad tussen bergen en fjorden.…
Fjorden & Lofoten: De hoogtepunten van Zuid- & Noord-Noorwegen 2023
Hoogtepunten van Zuid- en Noord-Noorwegen…